Hợp đồng thông minh (Smart Contract) - Điều kiện & cách thức hoạt động

Hợp đồng thông minh (Smart Contract) được xem như là một trong những ứng dụng được sử dụng rộng rãi nhất của Blockchain cho đến hiện tại. Vậy hợp đồng thông minh là gì? Cách thức hoạt động của loại hợp đồng này như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

1. Hợp đồng thông minh là gì?

smart 1

Hợp đồng thông minh là 1 dạng ngôn ngữ lập trình.

Thuật ngữ “Hợp đồng thông minh” xuất hiện đầu tiên vào năm 1993 bởi Nick Szabo - một nhà khoa học máy tính và là một luật sư đồng thời cũng là nhà nghiên cứu chuyên sâu về mật mã học. Ông đồng thời là người đã phát minh ra đồng tiền ảo tên “Bitgold” năm 1998 - 10 năm trước khi đồng Bitcoin xuất hiện.

Có thể hiểu, Smart Contract là một chương trình thu nhỏ được lưu trữ trong hệ thống Blockchain với mục đích tự động thực hiện, kiểm soát và ghi lại các sự kiện, hành động liên quan về mặt pháp lý dựa theo những điều khoản của hợp đồng hoặc thỏa thuận.

2. Điều kiện hình thành hợp đồng thông minh

04 yếu tố hình thành nên Smart Contract

Để Smart Contract được hình thành, cần 04 điều kiện sau:

Thứ nhất, Chủ thể hợp đồng: Các bên tham gia thực hiện giao kết hợp đồng, trong đó có những bên được cấp quyền truy cập, theo dõi tình hình xử lý và nội dung hợp đồng.
Thứ hai, Điều khoản hợp đồng: Các điều khoản quy định ở dạng chuỗi, được lập trình đặc biệt mà các bên tham gia phải đồng ý với các điều này.
Thứ ba, Chữ ký số: Các bên tham gia Smart Contract đồng thuận triển khai thỏa thuận về chữ ký số và phải thực hiện thao tác thông qua chữ ký số.
Thứ tư, Nền tảng phân quyền: Bước vào giai đoạn hoàn tất, Smart Contract cần được tải lên Blockchain. Chuỗi Blockchain tiếp tục phân phối dữ liệu về các node và lưu lại, không thể điều chỉnh.

3. Cách thức hoạt động hợp đồng

Các điều khoản Smart Contract được viết bằng ngôn ngữ lập trình.

Smart Contract sẽ hoạt động tự động cùng những lập trình có sẵn từ trước với các điều khoản cần thiết. Các điều khoản này được viết bằng ngôn ngữ lập trình và được mã hóa chuyên biệt và chuyển vào các block thuộc hệ thống Blockchain. Các đoạn mã này sẽ được phân phối, sao chép bằng các node ở trên nền tảng.

Khi có lệnh triển khai, hợp đồng sẽ tự động thực thi đúng như các điều khoản đã lập trình. Một mạng máy tính sẽ thực hiện các hành động khi đáp ứng được điều kiện xác minh. Các hành động có thể là: chi trả tiền, đăng ký phương tiện, xuất vé, gửi thông báo… Cuối cùng cập nhật dữ liệu giao dịch hoàn tất.

Theo đó, chỉ bên được cấp quyền mới có thể xem kết quả và không thể tự ý thay đổi giao dịch. Trong hợp đồng thông minh phải thiết lập những điều khoản về cách thực hiện giao dịch, quy tắc giao dịch, dự đoán tất cả những trường hợp ngoại lệ có thể xảy ra và phương thức giải quyết tranh chấp. Nhà phát triển sẽ lập trình ra các hợp đồng để doanh nghiệp, cá nhân sử dụng theo nhu cầu cụ thể.

4. Ưu và nhược điểm của hợp đồng thông minh

Những ưu điểm và nhược điểm của Smart Contract có thể kể đến:

4.1. Ưu điểm của Smart Contract

Smart Contract mang lại một số ưu điểm vượt trội như:

+ Giúp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí so với sử dụng hợp đồng truyền thống trong một số trường hợp.

+ Bảo mật cao đảm bảo an toàn gần như tuyệt đối cho dữ liệu.

+ Một bộ mã lập trình có khả năng tùy biến cao, vì vậy Nhà phát triển có thể dễ dàng tùy chỉnh, thiết kế thành nhiều hợp đồng để phù hợp cho nhiều mục đích và giải pháp.

+ Tăng tính minh bạch, tiết kiệm chi phí hoạt động và tăng hiệu quả vận hành do là chương trình phi tập trung, không chịu sự can thiệp từ bên thứ ba.

4.2. Nhược điểm của Smart Contract

Bên cạnh những ưu điểm vượt trội, Smart Contract vẫn còn một số nhược điểm nhất định:
+ Tính pháp lý: nếu có lỗi phát sinh, người dùng sẽ không được bảo vệ quyền lợi. Vì đa phần pháp luật các nước vẫn chưa có những chính sách rõ ràng về quản lý Smart Contract.

+ Không thể thay đổi dữ liệu vì các giao dịch được lưu trữ trong hệ thống. Điều này có thể gây bất lợi nếu các bên tham gia muốn thay đổi một số điều khoản trong hợp đồng.

+ Hệ thống bảo mật dữ liệu của Smart Contract cao, không bị tác động bởi trung gian nên tính an toàn dữ liệu đảm bảo, khó bị hacker tấn công nhưng đồng nghĩa việc sửa chữa cũng sẽ khó khăn.

+ Smart Contract vẫn có nguy cơ bị tấn công bởi hacker và bị lộ các thông tin quan trọng.

Trên đây là những chia sẻ về Hợp đồng thông minh. Quý khách hàng có những thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm về phần mềm ký kết hợp đồng điện tử iContract, vui lòng liên hệ:

CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN