Đặc điểm của hợp đồng thương mại có sự khác biệt so với các loại hợp đồng khác như về lĩnh vực hoạt động, chủ thể và mục đích của hợp đồng… Việc hiểu rõ đặc điểm của hợp đồng giúp doanh nghiệp xác định đúng loại hợp đồng, đảm bảo lợi ích tối đa của các bên khi tham gia ký kết và thực hiện hợp đồng. Vì vậy, hãy cùng iContract tìm hiểu về đặc điểm của hợp đồng thương mại ngay trong bài viết dưới đây!

Đặc điểm của hợp đồng thương mại.

1. Hợp đồng thương mại là gì?

Hợp đồng thương mại là một loại hợp đồng dân sự. Tại Khoản 1, Điều 3, Luật Thương mại năm 2005 quy định: “Hoạt động thương mại là hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác.”.

Có thể hiểu, Hợp đồng thương mại là sự thỏa thuận giữa thương nhân với thương nhân, thương nhân với các bên có liên quan nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ giữa các bên trong hoạt động mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác.

2. Đặc điểm của hợp đồng thương mại

Theo quy định pháp luật Việt Nam, có thể nhận diện hợp đồng thương mại theo một số tiêu chí pháp lý sau:

2.1. Chủ thể

Hợp đồng thương mại có ít nhất một bên là thương nhân.

Hợp đồng thương mại được thiết lập chủ yếu giữa các thương nhân. Theo quy định của Khoản 1, Điều 6, Luật Thương mại 2005, thương nhân bao gồm tổ chức kinh tế được thành lập hợp pháp, cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên và có đăng ký kinh doanh.

Có những quan hệ hợp đồng thương mại đòi hỏi các bên đều phải là thương nhân (Hợp đồng đại diện cho thương nhân, hợp đồng đại lý thương mại, hợp đồng dịch vụ quảng cáo thương mại…). Bên cạnh đó cũng có những hợp đồng thương mại cần ít nhất một bên là thương nhân (hợp đồng bảo hiểm, hợp đồng môi giới thương mại, hợp đồng mua giới thương mại,...).

2.2. Hình thức

Hợp đồng thương mại có thể được thể hiện dưới hình thức lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể của các bên giao kết tùy vào sự thỏa thuận của các bên. Tuy nhiên, trong những trường hợp nhất định, pháp luật bắt buộc các bên phải thiết lập bằng hình thức văn bản như hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, hợp đồng tín dụng…

Luật Thương mại năm 2005 cho phép các bên trong hợp đồng có thể thay thế hình thức văn bản bằng các hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương. Các hình thức có giá trị pháp lý tương đương với hình thức văn bản bao gồm điện báo, telex, fax, thông điệp dữ liệu.

2.3. Mục đích

Hợp đồng thương mại nhằm mục đích lợi nhuận.

Mục đích phổ biến của các bên trong hợp đồng thương mại là lợi nhuận. Khi tham gia hợp đồng thương mại, thông thường các bên của hợp đồng đều nhằm thu được lợi nhuận từ việc thực hiện hợp đồng. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, một bên của hợp đồng thương mại không có mục đích lợi nhuận.

Đối với những hợp đồng được ký kết giữa một bên là thương nhân với một bên là chủ thể không phải là thương nhân và không nhằm mục đích lợi nhuận thì việc có áp dụng Luật Thương mại để điều chỉnh quan hệ trong hợp đồng đó hay không là do bên không có mục đích lợi nhuận trong hợp đồng đó quyết định quy định tại Khoản 3, Điều 1, Luật Thương mại 2005.

3. Phân loại hợp đồng thương mại

Có nhiều cách phân loại hợp đồng thương mại.

Dựa vào các tiêu chí khác nhau, hợp đồng thương mại có thể được phân chia thành nhiều loại khác nhau. Việc phân loại hợp đồng nhằm mục đích xác định cơ chế điều chỉnh cho phù hợp với tính chất của từng loại hợp đồng, nâng cao hiệu quả điều chỉnh pháp luật đối với hợp đồng.

- Căn cứ vào mức độ tương xứng về quyền và nghĩa vụ các bên, hợp đồng thương mại có thể được chia thành:

+ Hợp đồng song vụ: là hợp đồng mà mỗi bên đều có nghĩa vụ đối với nhau

+ Hợp đồng đơn vụ: là hợp đồng mà chỉ một bên có nghĩa vụ

- Căn cứ vào sự phụ thuộc lẫn nhau về hiệu lực giữa các quan hệ hợp đồng, hợp đồng thương mại được chia thành:

+ Hợp đồng chính: là hợp đồng mà hiệu lực của nó không phụ thuộc vào hợp đồng phụ

+ Hợp đồng phụ: là hợp đồng mà hiệu lực của nó phụ thuộc vào hợp đồng chính

- Căn cứ vào chủ thể được hưởng lợi từ hợp đồng, hợp đồng thương mại được phân chia thành:

+ Hợp đồng vì lợi ích của các bên trong hợp đồng: là hợp đồng mà việc thực hiện nghĩa vụ của một bên nhằm mang lại lợi ích (đảm bảo quyền) của bên kia trong quan hệ hợp đồng

+ Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba: là hợp đồng mà các bên giao kết hợp đồng đều phải thực hiện nghĩa vụ và người thứ ba được hưởng lợi ích từ việc thực hiện nghĩa vụ đó

- Căn cứ vào nội dung của mối quan hệ kinh tế, hợp đồng thương mại được chia thành các loại sau:

+ Hợp đồng mua bán hàng hóa

+ hợp đồng vận chuyển hàng hóa

+ Hợp đồng trong xây dựng cơ bản

+ Hợp đồng trung gian thương mại: (Hợp đồng đại diện cho thương nhân, hợp đồng môi giới thương mại, hợp đồng đại lý, hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa)

+ Hợp đồng dịch vụ xúc tiến thương mại: Hợp đồng dịch vụ quảng cáo, hợp đồng dịch vụ trưng bày giới thiệu sản phẩm hàng hóa

+ Hợp đồng tín dụng

+ Hợp đồng bảo hiểm

+ Hợp đồng trong lĩnh vực đầu tư: hợp đồng hợp tác kinh doanh, hợp đồng liên doanh,...

Qua bài viết trên, hy vọng sẽ giúp các doanh nghiệp hiểu được đặc điểm của hợp đồng thương mại và sử dụng hợp đồng thương mại một cách hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của mình. Cùng với đó, doanh nghiệp có thể sử dụng phần mềm hợp đồng điện tử để có thể tối ưu hóa thời gian, tiết kiệm chi phí, hỗ trợ tăng hiệu quả làm việc, đem lại hiệu quả đầu tư. Phần mềm hợp đồng điện tử áp dụng đa dạng vào các loại hình hợp đồng trong đó có hợp đồng thương mại.

Để được tư vấn thêm về phần mềm hợp đồng điện tử iContract, vui lòng liên hệ:

CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN

• Địa chỉ: Số 15 Đặng Thùy Trâm – Cầu Giấy – Hà Nội
• Tổng đài HTKH: 1900 4767 – 1900 4768
• Tel : 024.37545222
• Fax: 024.37545223
• Website: https://icontract.com.vn/