Hiện nay, các trường hợp hợp đồng vô hiệu toàn bộ và một phần rất dễ bắt gặp trong các giao dịch nhân sự. Vậy hợp đồng vô hiệu toàn bộ và vô hiệu một phần khi nào? Trong bài viết này, mời quý bạn đọc cùng tìm hiểu về hợp đồng vô hiệu toàn bộ và những thông tin liên quan.

1. Hợp đồng vô hiệu toàn bộ là gì?

Khi nào thì hợp đồng vô hiệu toàn bộ?

Theo Điều 122 kết hợp với Điều 117, Bộ luật dân sự 2015, hợp đồng (giao dịch) dân sự bị coi là vô hiệu khi thuộc một trong các trường hợp sau:

- Chủ thể thực hiện giao kết hợp đồng có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập.

- Chủ thể hoàn toàn tự nguyện tham gia giao dịch.

- Mục đích và nội dung trong giao dịch không bị vi phạm những điều pháp luật cấm, không trái với đạo đức xã hội.

Như vậy, hợp đồng (giao dịch) được coi là vô hiệu toàn bộ khi trái với một điều kiện bất kỳ trong số các điều kiện nêu trên.

2. Xác định hợp đồng vô hiệu toàn bộ hay vô hiệu một phần

Theo Điều 130, Bộ Luật dân sự 2015, để xác định xem hợp đồng đó là vô hiệu toàn bộ hay một phần, bạn cần xét xem mức độ ảnh hưởng của phần đó đến những phần còn lại của giao dịch.

Nếu một phần nội dung của giao dịch dân sự bị vô hiệu nhưng không ảnh hưởng đến hiệu lực của những phần còn lại của giao dịch, thì giao dịch dân sự đó được coi là vô hiệu một phần.

3. Các trường hợp hợp đồng bị vô hiệu hóa

Các trường hợp vô hiệu hóa toàn bộ hợp đồng

Dựa trên Điều 124-129 của Bộ luật dân sự 2015, hợp đồng dân sự bị vô hiệu hóa với các trường hợp sau:

- Vô hiệu hóa toàn bộ hợp đồng do giả tạo:

• Giao dịch có mục đích che giấu một giao dịch nhân sự khác: Giao dịch đó vô hiệu, giao dịch bị che dấu vẫn còn hiệu lực. 
• Giao dịch với mục đích trốn tránh nghĩa vụ với bên thứ ba thì giao dịch vô hiệu.

- Hợp đồng giao dịch do người chưa thành niên (chưa đủ 16 tuổi)/ mất năng lực hành vi nhân sự/ có khó khăn trong nhận thức và làm chủ hành vi…

- Hợp đồng vô hiệu do nhầm lẫn:

Hợp đồng có sự nhầm lẫn khiến một bên hoặc các bên không đạt được mục đích của việc xác lập giao dịch thì bên bị nhầm lẫn có quyền đệ trình lên Tòa án để công nhận giao dịch vô hiệu.

- Giao dịch có tính chất lừa dối, đe dọa, cưỡng ép bị coi là giao dịch nhân sự vô hiệu.

- Hợp đồng do người xác lập không làm chủ được hành vi và nhận thức của mình sẽ bị coi là hợp đồng vô hiệu toàn bộ.

- Hợp đồng không tuân thủ quy định về hình thức bị vô hiệu hóa.

Hợp đồng vi phạm quy định điều kiện có hiệu lực về hình thức thì vô hiệu, trừ trường hợp sau đây:

• Giao dịch đã được xác lập văn bản mà văn bản không đúng quy định của pháp luật nhưng đã được thực hiện ⅔ nghĩa vụ.
• Giao dịch dân sự đã được xác lập bằng văn bản nhưng vi phạm quy định bắt buộc về công chứng, chứng thực nhưng đã thực hiện ít nhất ⅔ nghĩa vụ trong giao dịch.

4. Xử lý hợp đồng bị vô hiệu

Hậu quả pháp lý của hơp đồng vô hiệu toàn bô và một phần.

Khi hợp đồng bị vô hiệu toàn bộ hoặc một phần, cần lưu ý hậu quả pháp lý của hợp đồng vô hiệu được quy định tại Điều 131, Bộ luật dân sự 2015 như sau:

- Hợp đồng vô hiệu không có tác động làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên tính từ thời điểm giao dịch được xác lập.

- Khi hợp đồng bị vô hiệu, các bên khôi phục lại trạng thái ban đầu, trả lại cho nhau những gì đã nhận. Có thể quy đổi hiện vật sang tiền mặt nếu không thể trả bằng hiện vật.

- Bên ngay tình (không vi phạm), không phải hoàn trả lại những lợi tức trước đó.

- Bên gây thiệt hại (mắc lỗi) thì phải chịu bồi thường.

- Những hậu quả của giao dịch nhân sự vô hiệu liên quan đến quyền nhân thân dựa trên Bộ Luật dân sự 2015 và những luật có liên quan khác theo quy định.

Trên đây là những thông tin chi tiết về hợp đồng vô hiệu toàn bộ, cùng với đó là cách xác định hợp đồng bị vô hiệu hóa một phần hay toàn phần. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp những thông tin hữu ích cho bạn đọc.